De aardbeving van Lissabon, 1755
Het is 250 jaar geleden dat Lissabon, de hoofdstad van Portugal, door een aardbeving en de branden erna volledig verwoest werd.
Bij de aardbeving, die gezien wordt als de grootste aardbeving die ooit in Europa is waargenomen, kwamen zo’n 50.000 mensen om het leven. Niet alleen in Lissabon, maar ook langs de hele Portugese zuidkust was enorme schade, niet alleen van de aardbeving zelf maar ook door de tsunami. Die schade was vervolgens niet beperkt tot Portugal zelf. Ook Marokko, Spanje en Frankrijk werden geraakt door de aardbeving. De tsunami kwam zelfs tot de Nederlandse kust.
Oorzaak
Dwars door de Atlantische Oceaan loopt een breuklijn waar de Afrikaanse plaat en Euraziatische plaat langs elkaar bewegen. In het deel waar die breuk doorloopt naar de Middellandse Zee botsen de twee platen, maar er is geen subductie zoals dat wel het geval is in grote delen van de Middellandse Zee. Dit wordt de zuidwestelijke Iberische rand genoemd van die enorme Oost-West breuk dwars door de Atlantische oceaan

Onderzoekers van onder andere VU Aardwetenschappen hebben met behulp van meetapparatuur nu ontdekt dat in dat gebiedje, een vlak stuk oceaanbodem op ongeveer vijf kilometer diepte ten zuidwesten van Portugal, ook wel de Horseshoe Abyssal Plain genoemd. de platen niet alleen botsen maar ook als een druppel wegzakt in de diepe zeebodem. En die druppel van zwaar gesteente kan aardbevingen veroorzaken. De aardbeving van 1755 is mogelijk hierdoor veroorzaakt maar kan ook in de toekomst nieuwe aardbevingen veroorzaken.

De Platentektoniek rond de Horseshoe Abyssal Plain waar de Druppel is gevonden. Klik op de kaart voor een grote versie van de kaart. [bron Nature >>>]

